Dil ve Konuşma Gelişim Evreleri
Konuşma gelişimi her çocukta bir miktar farklılık gösterse de belli bir sırayı ve belli bir zamanı takip eder.
0 – 3 ay Vokalizasyon (Ağlama-Gığıldama) Dönemi:
- Doğal sesler (hapşırma, ağlama gibi)
- Agulama
- Seslendirme (huzur, rahatlık ifade eden)
- Sesin geldiği yöne bakma
- Sese yüksek ses ile tepki verme
- /k/, /g/ gibi dil arkası ile üretilen seslerin üretimi görülür.
4 – 6 ay Mırıldanma (Cıvıldama) Dönemi:
- Hece tekrarları (/bababa/, /mamama/)
- Kendi sesi ile oynama
- Sesleri ayırt etme
- /t/,/d/ gibi orta ve /p/, /b/ gibi önde çıkartılan seslerin üretimi
- görülür.
6 – 8 ay (Mırıldanmanın Tekrarı Dönemi):
- Ses dağarcığının genişlemesi
- Farklı ses bileşimlerini denemek için vokal oyunlar
- Tekralamalı babıldama (/mamama/)
Dil ve Konuşma Bozukluğu Neden Oluşur?
- İşitme kaybı: Çocuk konuşmayı tam olarak kazanmadan önce işitmesi özürlü hale gelirse konuşma gelişimi bundan olumsuz yönde etkilenir. İşitme kaybı ne kadar çok olursa konuşma o kadar çok engellenir.
- Nörolojik bozukluklar: Dil ve konuşmayı düzenleyen sinir yapılarındaki hasara bağlı olarak bazı nörolojik sorunlar olabilir.
- Felç
- Kafa travması
- Zeka geriliği: Zihin düzeyiyle konuşma gelişimi arasında ilişki vardır. Zeka geriliğini oluşturan ya da zeka gelişimini engelleyen nedenlerin bir çoğu konuşma gelişimini de engelleyen nedenlerdir.
- Otizm: Otizmin başlıca belirtilerinden biri konuşma gecikmesidir. Otizmde dil ve konuşma bozukluklarının altında yatan başka nedenler vardır.
- Ağız-yüz anomalileri: Çocuklarda konuşma ile ilgili organlarda görülen yapısal bozukluklar konuşmayı bozar.
- Dudak-damak yarıklığı
- Çevresel faktörler: Konuşma uygun sosyal ortamda kazanılır. Eğer aile uygun ortamda çocuğu güdülemez ya da aşırı baskıcı bir eğitim uygularsa
AKICILIK BOZUKLUKLARI
- Kekemelik
- Takifemi
TAKİFEMİ (BİNİŞİK KONUŞMA)
- Konuşmada seslerin hızdan dolayı üst üste binmesi sonucu konuşmanın anlaşılırlığının etkilenmesidir.
- Hızlı, düzensiz, acele, karmaşık konuşma mevcuttur.
- Çoğu zaman kekemelikle karıştırılır.
- Kekeleyenlerin aksine bozukluklarının farkında değildirler.
- Bu kişiler yavaş konuştukları takdirde konuşmaları normal ve anlaşılabilirdir.
- Bazen kekemelik ve artikülasyon bozukluğu ile birlikte görülebilir.
- Takifemi tedavisinde konuşmanın uygun bir hıza gelmesine yönelik çalışmalarla bireyin akıcı ve anlaşılır konuşması sağlanır. Ritim çalışmaları ile çeşitli egzersizler yapılarak kişinin konuşma ritmi düzene koyulur.
AKICILIK BOZUKLUKLARI
- Kekemelik
- Takifemi
KEKEMELİK Konuşmanın doğal akışının tekrarlar, uzatmalar, ya da bloklar ile kesintiye uğramasıdır. 
Konuşurken herkes bazen takılır ancak kekemelik : Dikkat çekicidir, iletişimi etkiler, stres yaratır.
| Belirgin olan | Belirgin olmayan |
|
|
KONUŞMA BOZUKLUKLARI
SÖYLEYİŞ BOZUKLUKLARI
- Artikülasyon(Sesletim) Bozuklukları
- Fonolojik (Sesbilgisel) Bozuklukları
FONOLOJİK(SESBİLGİSEL) BOZUKLUK
Sesbirimlerini dil kurallarına göre dizimini anlama ve üretmede güçlüktür. Sesler doğru üretilir ama yanlış dizilir. Dil düzeyinde bilişsel işlemleme ile ilgilidir. Sesler tek başlarına üretilebilirken kelime içinde doğru sırada üretilemez. Örneğin:
/k/→/t/ (kar → tar)
/r/ → /y/ (raf → yaf)
Sesbilgisel yeterlilik nedir?
Sesbilgisel yeterlilik, konuşma seslerini dil kapsamında kurallara uygun kullanmayı bilme becerisidir. Bütün sesler aynı anda mı öğrenilir? Hayır. Sesler belirli bir sıra çerçevesinde öğrenil
KONUŞMA BOZUKLUKLARI
- Artikülasyon Bozuklukları / Fonolojik Bozukluklar
- Akıcılık Bozuklukları
- Ses Bozuklukları
- Motor Konuşma Bozuklukları
SÖYLEYİŞ BOZUKLUKLARI
- Artikülasyon(Sesletim) Bozuklukları
- Fonolojik (Sesbilgisel) Bozuklukları
Artikülasyon (Sesletim) Bozuklukları
- Artikülasyon ses tellerinin titreşimi sonucu sesin şekillendirilmesi ve anlamlı seslere dönüştürülmesidir.
- Ciğerlerden gelen hava artikülasyon bölgelerinde şekillendirilir.
- Dudaklar ,Dişler, Dil, Sert damak, Yumuşak damak
- Harflerin oluşumunda etkili yapılardır.
- Sesleri doğru üretebilme zorluğudur.
- Konuşma organlarındaki bozukluklar (dudak, damak yarıklıkları), işitme bozukluğu, nörolojik durumlar, genetik sendromlar artikülasyon bozukluğuna sebep olabilir.
&nbs
İLETİŞİM, DİL, KONUŞMA NEDİR?
İletişim: Kişilerin duygu, düşünce yada bilgilerini herhangi bir yolla başkasına transferine denir. İletişimde kişinin konuşma şekli, kullandığı kelimeler, beden dili, jest ve mimikleri, ses vurgusu önem taşır.
Dil: İletişimi sağlayan araçtır. Düşüncenin sözel ya da sözel olmayan bir yolla iletilmesidir.
Konuşma: Sözel dildeki sesleri aktarmak için gereken motor işlevlerdir. Dilin işitme ve ses yoluyla aktarılmasıdır.
Dil ve Konuşma Farkı Nedir?
Dil: İletişim amacına ulaşmada kullanılan araçtır: anlamlarımızı aktarmak için uzlaşıma dayalı kodlardan oluşan kurallı bir dizgedir.
Dili oluşturan bileşenler:
- Fonoloji: sesbirimleri /fonemleri
DİL ve KONUŞMA BOZUKLUKLARINA GENEL BAKIŞ
DİL ve KONUŞMA BOZUKLUKLARI UZMANI KİMDİR?
“Dil ve Konuşma Terapisi” alanında lisans eğitimi veren fakülte veya yüksekokullardan mezun veya diğer lisans eğitimleri üzerine dil ve konuşma terapisi alanında yüksek lisans veya doktora yapan, bireylerin ses, konuşma ve dil bozukluklarının önlenmesi için çalışmalar yapan ve ilgili uzman tabip tarafından teşhisi konulmuş yutkunma, dil ve konuşma bozukluklarının rehabilitasyonunu sağlayan sağlık meslek mensubudur. (6225 Sayılı Meslek Kanunu Madde 9/d Kabul Tarihi: 6/4/2011)
Ugraşı Alanları:
- Dil Bozuklukları
- Edinilmiş Dil BozukluklarıAfazi
- Nörolojik Dil Bozuklukları
- Pediyatrik Dil Bozuklukları
- Dil Gecikmesi
- Dil Bozukluğu
- Yaygın Gelişimsel Bozukluk – OTİZM
- Edinilmiş Dil BozukluklarıAfazi